Akryloamid w żywności - jaki ma wpływ na nasze zdrowie?
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zanieczyszczona żywność czyli taka, która zawiera niebezpieczne bakterie, wirusy, pasożyty i substancje chemiczne, powoduje więcej niż 200 różnych rodzajów chorób, od biegunki aż po nowotwory. Jedną z wyjątkowo niebezpiecznych substancji jest akryloamid, który jest silną toksyną.
Fot. Pixabay/CC0
Może on uszkadzać układ nerwowy, a jego częste spożywanie może przyczynić się do powstawania nowotworów układu pokarmowego, chorób serca i stanu zapalnego tkanek. Z badań wykonanych na zwierzętach wynika, że akryloamid ma działanie rakotwórcze i neurotoksyczne. Akryloamid jest szczególnie groźny dla kobiet w ciąży i najmłodszych dzieci
Akryloamid powstaje przede wszystkim w produktach wysokowęglowodanowych, poddawanych obróbce termicznej (>120 st. C.) , m.in. w czasie smażenia, pieczenia, podczas obróbki termicznej w mikrofalówce czy w trakcie prażenia. Nie tylko podczas przemysłowej produkcji żywności, ale również w trakcie przyrządzania potraw w domu. Największe ilości tego związku znajdują się w produktach i potrawach ziemniaczanych, głównie w chipsach i frytkach. Akryloamid został w 1994 roku uznany przez Międzynarodową Agencję do Badań nad Rakiem za związek prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi. Stanowi to kolejny, istotny argument motywujący do wykluczenia lub przynajmniej znacznego ograniczania spożycia tego typu produktów, zwłaszcza przez kobiety w ciąży, kobiety karmiące piersią i najmłodsze dzieci.
Produkty, w których znajduje się najwyższe stężenie akryloamidu to:
- Chipsy ziemniaczane (16-30%)
- Chrupki ziemniaczane (4-46%)
- Kawa (13-39%)
- Ciasta, ciastka i herbatniki (10-20%)
- Chleb i inne gatunki pieczywa (10-30%)
Akryloamid może powodować uszkodzenia układu nerwowego, pierwszymi objawami są zaburzenia neurologiczne, m. in. drętwienie i mrowienie kończyn, drgawki i ataksja. Z kolei długotrwałe narażanie na akryloamid może prowadzić do wyniszczenia systemu nerwowego, przez zahamowanie prawidłowego przekaźnictwa nerwowego. Może również powodować nowotwory tarczycy, piersi, nerek i pęcherza moczowego. Jest szczególnie niebezpieczny dla kobiet w ciąży, ponieważ poprzez łożysko może przeniknąć do organizmu dziecka.
Bezpieczeństwo żywności zależy nie tylko od zanieczyszczenia środowiska, metod i warunków uzyskiwania i przygotowywania surowców, ale również od metod przetwarzania żywności. Niestety jako konsumenci nie jesteśmy w stanie mieć pełnej wiedzy w zakresie warunków panujących podczas produkcji żywności. Jest to szczególnie istotne dla kobiet w ciąży, ponieważ już od momentu poczęcia mają one wpływ na zdrowie swojego dziecka. 1000 pierwszych dni życia to wyjątkowy czas, który ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia dziecka teraz i w dorosłym życiu. W okresie ciąży, karmienia piersią i żywienia małego dziecka intensywnie rośnie jego mózg, rozwija się układ odpornościowy i pokarmowy, programuje się metabolizm i dojrzewa system detoksykacyjny. W tym czasie kształtują się także zdrowe nawyki żywieniowe. Poprzez prawidłowe żywienie w okresie tego intensywnego rozwoju i wzrostu, mamy realny oraz trwały wpływ na zdrowie dziecka teraz i w przyszłości. Dbanie o jego dietę przez pierwszych 1000 dni oznacza karmienie wyłącznie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia, a następnie wybór bezpiecznej żywności przeznaczonej specjalnie dla niemowląt i małych dzieci, która posiada oznaczenie wieku na każdym opakowaniu. Jeśli chcemy zaspokoić pragnienie dziecka, podawajmy mu do picia wyłącznie wodę.
Więcej informacji na temat bezpieczeństwa żywności znaleźć można na edukacyjnej platformie www.1000dni.pl